Dẫu rằng thực trạng đang là vấn đề khá nóng bởi việc quản lý thiếu đồng bộ, không hiệu quả dẫn tới tình trạng cung vượt xa cầu như hiện nay. Tuy nhiên, vẫn phải thừa nhận rằng, một khi đã đầu tư bài bản, đúng đắn và nghiêm túc chứ không phải theo lối “ăn xổi” thì điện mặt trời chính là mối lợi lớn.

Mặt nước dưới những tấm pin: Nuôi tôm, thả cá rất tốt

Ông Long Quang Nghĩa, phường Nhà Mát, thành phố Bạc Liêu tỉnh Bạc Liêu là một trong những nông dân sản xuất giỏi toàn quốc với mô hình nuôi tôm siêu thâm canh tranh mỗi năm cho thu nhập hàng chục tỉ đồng.

Năm 2020 anh lắp điện mặt trời, phía dưới tận dụng mặt nước làm ao lắng để lấy nước nuôi tôm khẳng định: “Nước phía dưới những tấm pin năng lượng mặt trời rất tốt. Nếu không làm năng lượng mặt trời chúng tôi phải xử lý nước rất tốn kém bởi nhiệt độ ngoài trời cao, môi trường nước sẽ có nhiều tảo… Từ ngày có năng lượng mặt trời, hiệu quả của việc lấy nước rất lớn, giúp cho doanh nghiệp giảm chi phí đáng kể”.

Anh Nghĩa lắp tổng cộng gần 2 MWp, hiện tại mỗi ngày nguồn thu từ bán điện trung bình 18 triệu đồng.

Anh khẳng định: “Người ta nói ô nhiễm môi trường, phía dưới không sản xuất gì được, nhưng thực tế tôi nuôi tôm rất hiệu quả”.

Một doanh nghiệp đầu tư điện mặt trời gần 2 MWp tại xã Long Điền Đông A, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu cho biết, phía dưới những tấm pin năng lượng mặt trời anh nuôi tôm quảng canh kết hợp nuôi cá hiệu quả bước đầu đem lại rất khả quan.

Anh Đồng Văn Mảnh, Giám đốc Cty năng lượng mặt trời Đồng Lâm chi nhánh Bạc Liêu, xã Vĩnh Trạch Đông, thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu chia sẻ: “Tôi đang phát triển trang trại dưới tại dự án điện mặt trời, bởi phía dưới bỏ không rất lãng phí. Hiện tại tôi nuôi gà, dưới ao thả cá. Sắp tới sẽ phối hợp với một số doanh nghiệp đầu tư dự án trồng nấm nhằm nâng cao hiệu quả của dự án”.

Xây dựng các mô hình phù hợp

Quyết định 13 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời được ban hành, ngay lập tức những dự án, công trình điện mặt trời mọc lên như nấm trên khắp cả nước, trong đó có ĐBSCL. Những dòng điện sạch từ các dự án này lần lượt hòa vào điện lưới quốc gia trong niềm phấn khởi của ngành điện, các doanh nghiệp và người dân đầu tư.

Thế nhưng việc phát triển loại năng lượng sạch này lại diễn ra tràn lan, thiếu sự quản lý đã bắt đầu bộc lộ nhiều bất cập, tiềm ẩn hệ lụy khó lường đối với ngành nông nghiệp và môi trường. Trong khi đó, Chính phủ đã chỉ đạo hết sức kiên quyết về điện mặt trời: Tuyệt đối không đánh đổi môi trường để phát triển.

Theo Công ty Điện lực Bạc Liêu, tính đến hết ngày 30.4.2021, trên địa bàn tỉnh có 1.616 khách hàng tham gia lắp đặt ĐMT mái nhà, với tổng công suất lắp đặt là 177.249,17 kWp. Trong đó, có 192 dự án ĐMT có công suất lắp đặt từ 100 kWp trở lên, 1.424 dự án ĐMT có công suất lắp đặt dưới 100kWp.

Tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu có 17 dự án, công trình điện mặt có công suất từ 990kWp trở lên. Trong đó, có đến 15 dự án, công trình thực hiện trên mái che ao nuôi tôm, ao nuôi trồng thủy sản, kết hợp xây dựng trang trại… Theo một lãnh đạo xã Vĩnh Hậu (huyện Hòa Bình), qua kiểm tra, các công trình điện mặt trời trên ao nuôi tôm công nghiệp không thể thực hiện được, còn trên những ao nuôi theo hình thức quảng canh có hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Hoàng, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bạc Liêu cho biết, hiện tại Sở Công Thương cũng chưa kiểm tra tính hiệu quả của các dự án điện mặt trời. Bởi, hầu hết các dự án đang trong giai đoạn phát triển.

Ông Lưu Hoàng Ly, Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bạc Liêu nhìn nhận: “Chúng tôi chưa phát hiện dự án điện năng lượng mặt trời mọc trên đất trồng lúa. Tuy nhiên, để các dự án phát triển hài hòa với khu vực nuôi tôm, trồng cây ăn trái… sắp tới chúng tôi cho kiểm tra lại đồng thời hướng dẫn các chủ dự án phát triển mô hình trang trại phù hợp với từng vùng đất”.

Các dự án năng lượng mặt trời tại Bạc Liêu đang dần được phát huy hiệu quả. Dưới những tấm phim năng lượng đang được chính quyền cùng nhà đầu tư tìm những mô hình sản xuất, chăn nuôi phù hợp để phát triển.